انواع فولاد

انواع فولاد

فولاد، آلیاژی از آهن است یعنی بیشترین بخش فولاد از آهن تشکیل شده است. ولی عنصرهای دیگری مانند منگنز(Mn)، گوگرد(S) و فسفر در آن وجود دارد که بخش عمده ی فولاد را شامل می­ شوند و هم چنین عناصر دیگری هم در فولاد وجود دارد که تاثیر زیادی بر خواص فولاد می ­گذارند این عنصرها شامل کروم(Cr)، نیکل(Ni)، مس(Cu)، بور(B) و وانادیوم(V) هستند. این عنصرها باعث استحکام زیاد، شکل پذیری و مقاومت بالا در فولاد ها می شوند.

فولادها بر اساس فاکتورهای مختلفی طبقه بندی می شوندکه جامع‌ترین این پارامترها عبارت‌اند از:

• براساس ترکیب شیمیایی: مثلاً درصد کربن آن ترکیب
• براساس ریز ساختار: فرلیتی، فریتی و ...
• براساس استحکام
• براساس روش تولید: مانند ریخته گری پیوسته و ...
• بر اساس نوع شکل محصول: میله، لوله، ورق و ...
• بر اساس عملیات حرارتی: آنیل شده و تمپرشده

در این مقاله ما به انواع فولاد براساس ترکیب آن می‌پردازیم، آهن با کربن و هر تعداد عنصر دیگر برای رسیدن به یک هدف خاص ذوب می‌شود که چهار نوع اصلی دارد:

• فولاد کربنی
• فولاد ضد زنگ
• فولاد آلیاژی
• فولاد ابزار

فولاد کربن

با اینکه تمامی فولادها حاوی کربن هستند، اما فولاد کربن به دلیل نداشتن عناصر دیگر در ترکیبات خود منحصربه فرد می‌باشد و طبقه ‌بندی آلیاژی ندارد.

فولاد کربنی با توجه به میزان کربن آن به سه دسته تقسیم می‌شود:

• کربن کم(Low carbon steel): مقدار کربن این فولاد حدود 05/0 درصد تا 3/0 درصد است که این مقدار کم باعث شده است که این فولاد نسبت به فولاد های دیگر شکل­ پذیری بالاتر و بهتری داشته باشد به همین دلیل این فولاد را فولاد نرم هم می­ گویند و در مواردی مانند سیم ها، دکوراسیون و مبلمان و ... استفاده می­ شود.
• کربن متوسط(Mild carbon steel): مقدار کربن این فولاد بین 3/0 تا 6/0 درصد است. این کربن در محصولاتی مانند تیرآهن، انواع لوله ها، پروفیل های ساختمانی، میل لنگ، انواع پنجره های ساختمانی و... استفاده می ­شود.
• کربن زیاد(high carbon steel): این نوع فولاد بیشترین میزان کربن را دارا است. مقدار کربن این فولاد بیشتر از 6/0 درصد است. بنابراین این فولاد سختی بالا و انعطاف پذیری کمتری دارد به همین دلیل ازآن در ساخت ابزارهایی که سختی بالاتری دارند مانند ساخت فنرها استفاده می­ شود.

فولاد ضد‌زنگ یا استنلس استیل

فولاد ضد زنگ حداقل 12 درصد کروم دارند و کربن آن کمتر از 1/5 درصد است و هم چنین مقاومت آن در برابر خوردگی به دلیل پوشش اکسید طبیعی کروم می‌باشد، اگر این نوع محصول با نیکل و مولیبدن آلیاژ شود در برابر خوردگی مقاومت بیشتری خواهد داشت.

این نوع از فولاد در زمینه های آشپزخانه، پزشکی و داروسازی، معماری، ساخت و ساز و خودرو رایج است.

فولاد آلیاژ

فولاد، آلیاژ ذوب شده با یکی از چندین عنصر دیگر است با اینکه همه فولادها آلیاژی هستند، اما کربن و کروم آلیاژهای خاصی هستند که نام آن‌ها به نوع فلز آن‌ها نسبت داده می‌شود.

فولاد­های آلیاژی یکی از انواع مهم فولادها هستند که وجود مولیبدن، نیکل و کروم آن‌ها را از فولاد کربنی ساده متمایز می‌کند و بخش خاصی از آن‌ها فولاد زنگ نزن (stainless steel) هستند که حداقل 11/5 درصد کروم دارند.

به طورکلی فولاد آلیاژ به دو دسته ی فولاد کم آلیاژ و فولاد پر آلیاژ تقسیم می شود که فولاد های کم آلیاژ دارای 8 درصد عناصر آلیاژ هستند و فولاد های پر آلیاژ، دارای عناصر آلیاژ بیش از 8 درصد می باشند.

فولاد ابزار

این نوع از فولاد برای تولید ابزار ماشین آلات استفاده می‌شود که بسیار سخت و مقاوم در برابر حرارت است، آنها به طور معمول در محیط‌های با ضربه زیاد استفاده می‌شوند و بسیار ساینده هستند.

کاربردهای فولاد

مقدار زیادی از محصولات فولادی شامل ورق، لوله، میلگرد و ... تولید می‌شود که یا مستقیماً استفاده می‌شوند یا با فرآیندهای تولید تکمیلی به اشکال مورد­نظر درمی‌آیند.

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 (39 رای)